گیاه چریش گیاهی خوراکی است. هر سال در فصل بهار در کوههای خراسان شمالی توسط مردم برداشت می شود. آش چریشی با گیاه چریش – حبوبات و بلغور پخته می شود. از خواص چریش مداوای اگزما و شکستگیهای اعضای بدن است. از دیگر خواص چریش تقویت پیاز مو و درمان لکه های پوستی می باشد.
بوته گیاه چریش شامل چندین برگ است که مانند سبزی تره انتهای آن در غلاف سفید رنگی پیچ خورده است. گیاه چریش در کوههای خراسان شمالی مانند اسفراین – شیروان – ارتفاعات اسدلی – راز و جرگلان – شوقان جاجرم و سایر مناطق عمل می آید.
گیاه چریش را می توان در فصل بهار از سبزی فروشیها تهیه کرد.چریش در غذاهای آش چریشی و نان چریشی کاربرد دارد.نظر کارشناسان بر این است که فقط باید برگ گیاه چریش را مصرف کرد و از کندن ریشه آن اجتناب کرد تا از پراکنش آن جلوگیری شود.چریش منبع آهن است.آهن باعث افزایش انرژی است.با انتقال اکسیژن به سلولها به سیستم ایمنی بدن کمک می کند. چریش در فصل بهار می روید و عمر آن دوماه است.چریش را می توان پس از جمع آوری در فریزر برای سایر فصول سال قرار داد.
راههای مصرف چریش:
چریش را می توان در غذا -شامپو – دارو – لوسیون و نیز آفت کش طبیعی استفاده کرد.روغن چریش در ماسک صورت – صابون -خمیردندان کاربرد دارد.
روش تهیه آش چریش:
- -یک کیلوگرم چریش
- یک لیوان سبزی کوهی
- مقداری اسفناج و سلمه
- یک کیلوگرم دوغ محلی
- مقداری نمک و فلفل
- حبوبات یک فنجان از هر کدام (لوبیا -عدس-نخود)
- گندم بلغور شده
ابتدا لوبیا و نخود خیس شده را در یک قابلمه می پزیم. سپس یارمه و عدس را اضافه می کنیم.حرارت اجاق را کم می کنیم تا یارمه بپزد و لعابی شود.بعد از آن سبزی خردشده را اضافه می کنیم.بعد از پختن سبزبها نمک و فلفل می افزاییم و آش را در ظرف می ریزیم و دوغ روی آن اضافه می کنیم.
خواص چریش:
در این قسمت به معرفی برخی از خواص چریش می پردازیم.
خواص چریش برای پوست و مو:
از بین بردن شوره سر – پیشگیری از سفید شدن زودرس مو-برطرف کردن خشکی پوست سر – جلوگیری از قرمزی -حساسیت و خارش پوست – مبارزه با باکتریهای عامل جوش و آگنه و در نتیجه کمک به سلامتی پوست. روغن چریش موها را شفاف و براق می کند و با خشکی و سفیدی مو مقابله می کند.اگزمای پوست را از بین می برد.باعث پاکی و درخشندگی پوست می شود.چریش برای رفع آگنه – لکه ها و جوشهای سر سیاه مفید است.
مبارزه با عفونتها:
چریش با عفونتهای قارچی – باکتریایی و ویروسی مقابله می کند. در رفع مشکلات گوارشی و اختلالات کبدی موثر است.
مبارزه با باکتریها:
مصرف موضعی چریش باکتریها را از بین می برد و از رشد آنها جلوگیری می کند.چریش باکتریهای روده را نابود می کند و روده را پاک می کند. بوی نامطبوع پوست را که به دلیل فعالیت باکتریهاست از بین می برد.باکتریها در مقابل چریش مقاوم نمی شوند.
مبارزه با سرطان:
یکی از خواص چریش مقابله آن با سلولهای سرطانی است.سرطان حاصل سازماندهی سلولهای بی نظم سرطانی است که برخی رفتارهای انسان باعث آن می شود.چریش مانع تجمع سلولهای بی نظم سرطانی در بدن انسان می شود و بیماری سرطان اتفاق نمی افتد.
استفاده از خمیردندانی که روغن چریش دارد لثه ها را تقویت می کند و جرم دندانها را کاهش می دهد. یکی از مواد چریش کولین است که پیام آور شیمیایی در مغز است.کولین باعث افزایش قدرت یادگیری در کودکان و بزرگسالان می شود.اگر آب چریش را هر شب دور چشم بمالید شب کوری را از بین می برد.اگر روغن چریش را روی زخم قرار دهید باعث بهبود سریع آن می شود.
چریش برای درمان دیابت مفید است.باعث رفع یبوست و سو هاضمه می شود.چریش کرمهای روده را برطرف می کند.چریش سم زداست و باعث بهبود گردش خون -سیستم تنفسی – گوارشی و ادراری می شود.چریش برای کاهش فشار خون مفید است.روغن چریش برای درمان سینوزیت مفید است.اگر با ساقه چریش مسواک بزنید دندانها محکم و سفید می شوند و دندان درد -ناراحتی لثه – عفونت و بوی بد دندان را از بین می برد.
اگر روغن چریش را روی بدن ماساژ دهید دردهای عضلانی آرتریت و نقرس را از بین می برد.اگر برگهای چریش را بجوید خون را تصفیه می کند.چریش گردش خون را بهبود می بخشد.پوست درخت چریش تب را کاهش می دهد.روغن این گیاه مانع شکستن ناخنها می شود.غرغره دم کرده چریش گلودرد را بهبود می دهد.مصرف دم کرده چریش سیستم ایمنی بدن را بهبود می دهد.تمام قسمتهای گیاه چریش قابل استفاده است.برگهای باریک – پوست – دانه ها و گلهای معطرش دارای خواص هستند.
مضرات مصرف بیش از حد چریش:
مصرف چریش برای خانمهای باردار منع شده است.چریش به تخمدان صدمه نمی زند.اما باعث افزایش دمای مضاعف تخمدان و در نتیجه از بین رفتن نطفه می شود. خانمهایی که قصد باردار شدن دارند نباید چریش مصرف کنند. به طور کلی چریش دمای بدن را بالا می برد و در خانمها فواصل چرخش قاعدگی کوتاهتر می شود.