زرشک کوهی درختی وحشی است که در مناطق مرطوب کوهستانها می روید.میوه آن یه رنگ سباه است که اواخر مهر ماه قابل برداشت است. از جمله مهمترین خواص زرشک کوهی تنظیم و پایین آوردن فشار خون و چربی خون می باشد.رنگ پوست را روشن میکند . کبد را پاک و تقویت میکند.
زرشک ترش مزه است.زرشک سرشار از کبالت-روی-ویتامین B , C می باشد. زرشک طبیعت سزد و خشک دارد.
ارزش غذایی زرشک به صورت زیر است:
کالری 3.6 گرم – فیبر 7.4 گرم – پروتیین 3.6 گرم -قند 27.2 گرم – کربو هیدرات 63.9 گرم.
زرشک ماده ای به نام بربرین دارد که دارای خاصیت ضد عفونی است. زرک ریشه زرشک کوهی است. زرک همان خواص زرشک را دارا می باشد. زرک باز کننده عروق -هضم کننده غذا – مقوی معده – تب بر – کاهنده فشار خون و مسهل می باشد.
روشهای مختلف مصرف زرشک:
– مصرف غذایی مانند زرشک پلو با مرغ
– آب زرشک
– کپسول زرشک
– مایع زرشک یا پماد زرشک
– چای زرشک
– ماسک زرشک
زرشک کوهی در خرداد ماه دارای گل است.در اوایل تابستان میوه هایی به رنگ صورتی می دهد که نا مهرماه مشکی رنگ و قابل برداشت میگردد.
آب زرشک و خواص آن:
آب زرشک را باید از زرشک سیاه تهیه کرد. برای استفاده از خواص زرشک کوهی میتوان از آب زرشک استفاده کرد. زرشک سیاه را می توان به صورت خشک یا تازه از عطاریها تهیه کرد.برخی از مهمترین خواص آن در زبر آمده است.
– کنترل فشار و چربی خون
– کنترل قند خون
– کاهش اوره
– سفید کننده پوست
– رفع عطش
تهیه آب زرشک: یکی از روشهای تهیه آب زرشک به این صورت است که زرشک تازه را در آب جوش میریزیم. پس از سرد شدن ظرف را تا بیست و چهار ساعت در یخچال نگه میداریم. سپس تفاله های آن را گرفته و آب زرشک را مصرف میکنیم.
آشنایی با خواص زرشک کوهی
1-تنظیم و کاهش فشار و چربی خون
هنگامی که رگها متورم می شوند خون در داخل آنها با فشار جریان می یابد . این امر باعث فشار خون میشود. اگر از آب زرشک استفاده شود در کاهش فشار خون بالا موثر است.
2-پاک کننده کبد و کیسه صفرا:
کبد صفرا تولید میکند و صفرا باعث هضم چربیها و ذخیره ویتامینها و مواد معدنی میشود. کبد سم خون را از بین می برد.ماده بربرین به عملکرد سم زدایی و پاکسازی کبد کمک می کند. بربرین به ترشح صفرا توسط کبد کمک میکند.
3-تنظیم دستگاه گوارش و رفع یبوست:
ماده بربرین باعث بهبود دستگاه گوارش و کم کردن درد آن می شود. زرشک باعث رفع یبوست میشود.
4-جلوگیری از ابتلای افراد به بیماریهای قلبی و عروقی:
از دیگر خواص زرشک کوهی پیشگیری از بیماریهای قلبی است. زرشک با دارا بودن ماده بربرین اثرات مفیدی روی قلب دارد و مقاومت عروقی را کاهش میدهد.زرشک عروق را منقبض میکند.
5-جلوگیری از افزایش قند خون:
ماده بربرین مانند متفورمین که از داروهای کنترل دیابت است می تواند قند خون را کنترل کند و باعث سوخت و ساز بهتر چربی شود.ماده بربرین با تنظیم ترشح آدیپوکینها حساسیت به انسولین را بهبود میدهد.
6-بهبود عفونتهای دستگاه ادراری و مثاته:
زرشک ماده ای به نام بربرین دارد که خاصیت ضد باکتری -ضد قارچی- ضد پروتوزوآ دارد. زرشک از اتصال باکتریها به سلولهای انسان جلوگیری کرده و در نتیجه مانع عفونت می شود. از جمله عفونتهایی که زرشک در رفع آن کمک میکند عفونت دستگاه ادراری یا عفونت مثاته است.
7-کاربرد زرشک در پوست و مو:
زرشک را به صورت ماسک میتوان استفاده کرد. ماسک زرشک را به مدت بیست دقیقه روی پوست قرار می دهند. ماسک زرشک با کنترل چربی پوست آگنه و جوش را درمان میکند و باعث سم زدایی پوست میشود.
8- درمان اسهال:
درمان اسهال جزو خواص زرشک کوهی است. بربرین موجود در زرشک با عفونتها مبارزه میکند و باعث درمان اسهال میشود. زرشک در درمان عفونتهای انگلی – باکتریایی – ویروسی و قارچی کاربرد دارد.
9- درمان التهاب:
زرشک در درمان انواع التهاب موثر است.از جمله التهاب لثه که میتوان با مسواک زدن با ژل زرشک التهاب لثه را کاهش داد.
10- پیشگیری از سرما خوردگی:
ویتامین B موجود در زرشک باعث پیشگیری از سرما خوردگی میشود.
11- درمان سنگ کلیه:
مصرف زرشک به دلیل داشتن اسیدهای آلی باعث کاهش سنگ کلیه میشود.
خاصیت برگ زرشک:
برگ زرشک برخی از خواص زرشک کوهی را تامین میکند. با داشتن ویتامین ث میتواند بیماری اسکوربورت را درمان کند.
تداخلات دارویی زرشک:
زرشک نباید با داروهای زیر مصرف شود:
- داروی فشار خون
- داروی دیابت
- ضد انعقادها
- آنتی هیستامین ها
- دیورتیکها
- آنتی بیوتیکها
عوارض مصرف بیش از حد زرشک:
با توجه یه خواص زرشک کوهی مصرف بیش از حد زرشک نیز باعث خونریزی بینی – اسهال – استفراغ – افت شدید فشار خ.ن -کاهش هوشیاری – ایجاد مشکل برای کلیه(خون در ادرار -درد هنگام ادرار) ماده بربرین زرشک برای نوزادان مضر است.مصرف زیاد زرشک برای مادران باردار توصیه نمی شود.مصرف زرشک برای بیماران کبدی نیز توصیه نمی شود.